Regeringscommissaris

De adjunct van de gouverneur is een regeringscommissaris van de federale en Vlaamse regering. Hij wordt benoemd door de Vlaamse regering, op eensluidend advies van de federale regering.

Regeringscommissarissen worden door een regering (federale, gewest- of gemeenschapsregering) aangeduid om namens die regering na te gaan of de wet wordt nageleefd en het algemeen belang geëerbiedigd. Regeringscommissarissen zijn actief op tal van terreinen, waardoor een bondige en eenduidige omschrijving van hun taken en werking niet voor de hand ligt. Meestal worden zij aangeduid om controle uit te oefenen op een specifieke organisatie en/of een specifiek gebied en zien zij erop toe dat de genomen beslissingen niet strijdig zijn met bepaalde wettelijke bepalingen of het algemeen belang.

De adjunct van de gouverneur ziet erop toe dat o.a. de lokale besturen van de randgemeenten de Taalwet bestuurszaken correct naleven.

Het ambt wordt waargenomen door mevrouw Fabienne Walravens.

U kunt onze dienst vinden in het Provinciehuis te Leuven.

Contact

Een gedeconcentreerde dienst

De dienst van de adjunct van de gouverneur is een extern gedeconcentreerde dienst (buitendienst) van de FOD Binnenlandse Zaken.

Deconcentratie betekent dat bepaalde bevoegdheden toegewezen worden aan diensten of ambtenaren. Zij kunnen rechtshandelingen stellen. Die diensten of ambtenaren blijven echter onderworpen aan het hiërarchisch gezag van het hoofdbestuur.

Men onderscheidt interne en externe deconcentratie. Bij externe deconcentratie worden bevoegdheden toegewezen aan buitendiensten van een administratie.

De adjunct van de gouverneur, die belast is met het specifiek administratief toezicht op de lokale besturen in de randgemeenten inzake de naleving van de taalwetgeving, kreeg zo de bevoegdheid om beslissingen van deze overheden te schorsen indien nodig.

Administratieve ondersteuning

De adjunct van de gouverneur wordt administratief ondersteund door federale ambtenaren van de FOD Binnenlandse Zaken.

De dienst is gehuisvest in het Provinciehuis te Leuven.

Institutioneel kader

In de provincie Vlaams-Brabant is er, naast de gouverneur, een adjunct van de gouverneur.

De functie werd in de Taalwet bestuurszaken en de Provinciewet ingevoegd door de bijzondere meerderheidswet van 16 juli 1993 tot vervollediging van de federale staatsstructuur. In artikel 65bis van de Taalwet bestuurszaken worden de opdrachten en bevoegdheden vastgelegd; in artikel 5bis van de Provinciewet bepaalde aspecten van het statuut.

Hoewel de adjunct van de gouverneur niet bevoegd is om de gouverneur te vervangen, is de rechtspositie in grote mate gelijk aan die van de provinciegouverneur.

De bijzondere wet van 13 juli 2001 hevelde verschillende federale bevoegdheden inzake de ondergeschikte besturen (provincies en gemeenten) over naar de gewesten. Zij mogen voortaan de gouverneurs, vice-gouverneur en de adjunct van de gouverneur benoemen. Hun benoeming is wel afhankelijk van het eensluidend advies van de federale regering. Zo werd de adjunct van de gouverneur ook een commissaris van de Vlaamse regering.

Waarom een adjunct van de gouverneur?

De staatshervormingen van 1970 tot 2012 bouwden België om tot een federale staat. De vierde staatshervorming (het St.-Michielsakkoord - 29 september 1992), regelde de splitsing van de unitaire provincie Brabant in een Waals en Vlaams deel vanaf 1 januari 1995. Een unitaire provincie was immers niet meer in overeenstemming met de nieuwe staatsstructuur en de indeling van het land in gemeenschappen, gewesten en taalgebieden.

De 19 Brusselse gemeenten werden onttrokken aan de provinciale indeling van het land en werden het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad, aardrijkskundig gezien een enclave in Vlaams-Brabant. Volgens het akkoord bleven in de rand rond Brussel zes faciliteitengemeenten (Drogenbos, Kraainem, Linkebeek, St.-Genesius-Rode, Wemmel en Wezembeek-Oppem) tot het Vlaams Gewest behoren.

Door Brabant op te delen in een Waals en een Vlaams gedeelte en het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad uit de provincie te lichten, werden er nieuwe schikkingen getroffen om de toepassing van de Taalwet bestuurszaken en de bescherming van de taalminderheden te verzekeren. De bevoegdheden van de Vaste Commissie voor Taaltoezicht werden uitgebreid en er kwamen twee 'taalgouverneurs'. De bevoegdheden van de vice-gouverneur van de unitaire provincie Brabant werden immers territoriaal opgesplitst en deels toegewezen aan de vice-gouverneur van het administratief arrondissement van Brussel-Hoofdstad, deels aan de adjunct van de gouverneur van Vlaams-Brabant.

Voor de zes randgemeenten in Vlaams-Brabant zou zo vanaf 1 januari 1995 de adjunct van de gouverneur toezien op de naleving van de Taalwet bestuurszaken in de randgemeenten (art. 65bis KB 18 juli 1966 en 5bis Provinciewet).

Analoge diensten

Verschillende diensten zien toe op de toepassing van de taalwetgeving.

De Vaste Commissie voor Taaltoezicht is belast met het algemeen toezicht. Ze is bevoegd voor het hele grondgebied (K.B. 18 juli 1966, Hoofdstuk VIII - Toezicht - Afdeling I - Algemeen toezicht - art. 60 t/m 62).

Meer informatie

Daarnaast werden er verschillende bijzondere organen voor toezicht gecreëerd, elk bevoegd voor een welbepaald deel van het grondgebied:

  • De arrondissementscommissaris van Moeskroen ziet toe op de toepassing van de Taalwet bestuurszaken in de plaatselijke diensten van de gemeenten die behoren tot het arrondissement Moeskroen.
    K.B. 18 juli 1966, Hoofdstuk VIII, Toezicht, Afdeling II - Bijzondere organen voor toezicht - art .63.
  • De adjunct-arrondissementscommissaris die is toegewezen aan de arrondissementscommissaris van Tongeren is specifiek belast met het toezicht op de naleving van de Taalwet Bestuurszaken in de Voerense gemeenten.
    K.B. 18 juli 1966, Hoofdstuk VIII, Toezicht, Afdeling II - Bijzondere organen voor toezicht - art. 64.
  • De vice-gouverneur van het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad is bevoegd voor de 19 Brusselse gemeenten.
    K.B. 18 juli 1966, Hoofdstuk VIII, Toezicht, Afdeling II - Bijzondere organen voor toezicht - art. 65.
  • De adjunct van de gouverneur is bevoegd voor de naleving van de Taalwet bestuurszaken in de zes randgemeenten in Vlaams-Brabant.
    K.B. 18 juli 1966, Hoofdstuk VIII, Toezicht, Afdeling II - Bijzondere organen voor toezicht - art. 65bis.